Małżeństwo
O sakramencie małżeństwa.
Przez chrzest, który jest sakramentem wiary, mężczyzna i kobieta raz na zawsze zostają włączeni w przymierze Chrystusa z Kościołem, tak, że ich małżeńska wspólnota zostaje wchłonięta przez miłość Chrystusa i obdarzona mocą Jego ofiary. Tak mniej więcej o małżeństwie pisze Jan Paweł II w Adhortacji apostolskiej o rodzinie. Lecz zanim przez sakrament to się urzeczywistni, trzeba starań duchowych oraz formalnych i o nich w kontekście sakramentu małżeństwa słów kilka.
W której parafii załatwiać formalności małżeńskie?
Jest to obojętne, czy dokonuje się to w parafii narzeczonej, czy narzeczonego. Jeżeli ślub pragnie się zawrzeć jeszcze gdzie indziej, to i tak należy zacząć od którejś z parafii rodzinnej, prosząc albo o zezwolenie na spisanie protokołu lub o licencję, na podstawie której proboszcz innej parafii asystuje przy zawarciu małżeństwa.
Kiedy zgłosić się w kancelarii parafialnej?
Najwyższy czas by zacząć załatwiać formalności, to trzy miesiące przed datą ślubu, tyle tylko, że może się zdarzyć, iż wybrany przez nas termin jest już zajęty. Warto zatem zarezerwować sobie termin ślubu wcześniej. Poza tym, w tak krótkim czasie bywa czasem bardzo trudne lub wręcz niemożliwe odbycie wszystkich nauk przedmałżeńskich. Wniosek jest prosty – trzeba tymi sprawami zainteresować się dostatecznie wcześniej.
Przygotowanie do sakramentu małżeństwa
Przygotowanie do sakramentu małżeństwa czyli nauki przedślubne, których wymagają przepisy kościelne oraz troska o dobre przygotowanie się do małżeństwa, które ma trwać do końca życia, składa się z kilku elementów. Są to nauki przedmałżeńskie organizowane przez Parafię wraz z Dniem Skupienia dla Narzeczonych (terminy Nauk Przedmałżeńskich wraz z Dniem Skupienia podawane są w corocznym Informatorze Parafialnym) Zachęcamy także do uczestnictwa w Naukach Przedślubnych w różnych ośrodkach rekolekcyjnych, połączonych z rekolekcjami przed zawarciem sakramentu małżeństwa. Jest to wygodny sposób dla osób, które mają problemy z regularnym przychodzeniem na nauki w parafii – warto poszukać takiej formy przygotowania. Konieczne jest także spotkanie w Poradni Życia Rodzinnego (terminy Poradni Życia Rodzinnego są podawane także w corocznym Informatorze Parafialnym).
Formalności o których nie można zapomnieć.
Zazwyczaj w godzinach urzędowania kancelarii parafialnej we wtorki lub czwartki w godz. od 15.00 do 17.00 (oraz w każdy inny dzień powszedni po wcześniejszym umówieniu się) następuje spisanie protokołu przedmałżeńskiego. Powinien być on spisany ok. trzy miesiące przed planowaną datą ślubu ze względu na konieczność dopełnienia w tym czasie innych formalności, jak np. wygłoszenie zapowiedzi przedślubnych. Zadaniem zapowiedzi przedślubnych jest dostarczyć, na ile to możliwe, wiarygodnych dowodów na to, że nie ma żadnej ukrytej przeszkody do zawarcia małżeństwa (KPK. 1066). Zapowiedzi przedślubne wygłaszane są w parafii narzeczonego i narzeczonej przez 8 dni w tym dwie niedziele. Mowa tu o parafii zamieszkania narzeczonego i narzeczonej, która nie zawsze jest tożsama z adresem zameldowania. Rzecz w tym, aby osoba ta była członkiem parafii w rzeczywistości (mieszka na jej terenie), a nie tylko „na papierze”. Każdy, kto odczytawszy zapowiedzi, wie coś, co stanowiło by przeszkodę do zawarcia małżeństwa przez wymienione osoby ma poważny obowiązek zgłosić taki fakt do miejscowego proboszcza.
Jakie dokumenty potrzebne są do zawarcia małżeństwa?
Pierwszym podstawowym dokumentem jest „Świadectwo Chrztu Świętego” (z datą nie starszą niż pół roku). Jeśli sakrament ten został udzielony w innej parafii niż ta, w której ma być zawarty związek małżeński. Świadectwo trzeba dostarczyć z parafii chrztu. Na tym dokumencie zapisana będzie adnotacja, oprócz faktu przyjęcia Chrztu Św., o możliwości zawarcia małżeństwa. Powinna również znaleźć się tam informacja o przyjęciu sakramentu bierzmowania. Jeżeli jednak z jakiś powodów nie ma w księdze chrztów adnotacji o przyjęciu bierzmowania, trzeba poszukać w domu pamiątki przyjęcia tego sakramentu, lub poprosić o stosowny dokument w parafii, gdzie się go przyjęło. Kolejny dokument, który należy wyciągnąć z szuflady to Świadectwo Ukończenia Katechizacji w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej. Oprócz tego wymagany jest Dowód Osobisty lub inny dokument stwierdzający tożsamość oraz zaświadczenie potwierdzające udział: w Naukach Przedślubnych, w Dniu Skupienia oraz w spotkaniu w Poradni Życia Małżeńskiego. Jeżeli narzeczeni zawarli już ślub cywilny, przynoszą także Akt Zawarcia Małżeństwa Cywilnego z Urzędu Stanu Cywilnego oraz spisane na kartce dane dotyczące świadków. Muszą to być osoby pełnoletnie. Jeśli przyszli małżonkowie chcą mieć tzw. „ślub konkordatowy” trzeba dostarczyć do parafii dokument z U.S.C. wydany w trzech egzemplarzach. Dokument ten nosi tytuł "Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa". Dokument ten jest ważny tylko trzy miesiące. Po zawarciu sakramentu małżeństwa jeden egzemplarz otrzymują nowożeńcy, jeden pozostaje w parafii, jeden przez parafię jest przekazany do Urzędu Stanu Cywilnego w terminie do pięciu dni.
Wymogi prawne.
Katolicy, którzy jeszcze nie przyjęli sakramentu bierzmowania, przed zawarciem małżeństwa powinni go przyjąć, aby dopełnić wtajemniczenia chrześcijańskiego (KPK. 1065 § 1). Powinni również przyjąć sakrament pokuty, aby przystąpić do Najświętszej Eucharystii, zwłaszcza w czasie sprawowania sakramentu małżeństwa (Kan. 1065 § 2). Warto również wspomnieć, kto może zawrzeć sakramentalny związek małżeński. Od chwili podpisania konkordatu wiek dla narzeczonego i narzeczonej to ukończone 18 lat. Dla mężczyzny dyspensowanie od tej granicy nie jest możliwe. Kobieta, która ukończyła 16 rok życia, może uzyskać zgodę sądu opiekuńczego na zawarcie małżeństwa. W takim przypadku potrzebna będzie również dyspensa biskupa miejsca. W dniu ślubu dobrze jest przypomnieć świadkom iż piętnaście minut przed ślubem powinni zgłosić się w zakrystii z dowodem tożsamości, no i oczywiście z obrączkami…
Kilka praktycznych uwag.
Od jakiegoś czasu wkrada się zwyczaj posypywania nowożeńców ryżem, itp. Ma to być znak obfitości i bogactwa – warto zauważyć, co dokonywane przez nas gesty oznaczają, a przecież nie są to zwyczaje chrześcijańskie – Panu Bogu świeczka, a diabłu ogarek i to na progu świątyni…? Często skutkiem tych praktyk jest brud w kościele – rozgnieciony ryż roznosi się po całej świątyni. Jest to niestety obraz kultury rodziny i gości weselnych, którzy pozostawiają po sobie śmieci na progu kościoła, chyba nie wymaga to dalszego komentarza… Należy również przypomnieć o wyraźnym zakazie strojenia kościoła sztucznymi kwiatami, girlandami itp. Istnieją też odpowiednie przepisy co do możliwości fotografowania w czasie ślubu. Fotograf musi mieć zezwolenie Kurii oraz musi przed ślubem uzgodnić taką możliwość z księdzem. Niestety często się zdarza, że fotograf przeszkadza i niszczy ducha liturgii. Należy zwrócić na tę sprawę szczególną uwagę.